Il 2016 è cumparida la versiun rumantscha d’in dals classichers da la litteratura d’uffants da lingua tudestga: ‹Peterchens Mondfahrt›. Quel raquinta las aventuras da la buccaria Sumsum che sgola cun Pederin ed Annina sin la glina en tschertga da sia sisavla chomma ch’era ida a perder.
Gerdt von Bassewitz (1878–1923) derivava d’ina veglia famiglia aristocrata ed è creschì si en la part orientala da la Germania dad oz. El ha l’emprim fatg carriera en l’armada prussiana; gia cun 25 onns è el però vegnì pensiunà pervi d’ina malsogna dal cor. Silsuenter è el stà activ sco actur e scriptur. El ha scrit divers dramas, tranter ils quals ‹Peterchens Mondfahrt› è segiramain il pli famus. L’emprima represchentaziun da quest toc – sco gieu cun chant e musica – è vegnida dada il december 1912 en il Stadttheater a Lipsia, e quai cun grond success. Las notas da questa premiera han dal reminent valì ditg sco sparidas ed han pir pudì vegnir duvradas per ina represchentaziun dal chor d’uffants dal MDR per il 100avel giubileum il 2012. Trais onns suenter l’emprima represchentaziun, il 1915, è la paraula alura cumparida en prosa e cun las enconuschentas illustraziuns da Hans Baluschek (1870–1935).
Il raquint ‹Pederin sgola sin la glina› cumpiglia ils suandants 14 chapitels: ‹L’istorgia da la famiglia Sumsum›, ‹En la chombra d’uffants›, ‹Il sgol sin la prada da stailas›, ‹La prada da stailas›, ‹La schlittada sin la Via da latg›, ‹Il chastè da la Diala da la notg›, ‹L’arrivada dals uffants en il chastè da la Diala da la notg›, ‹La chavaltgada sin l’Urs grond›, ‹La prada da Nadal›, ‹Il gnieu da Pasca›, ‹Il chanun da la glina›, ‹Il cumbat cun l’Um da la glina›, ‹La pitschna chomma›, ‹Puspè a chasa›.
Famusa entaifer il raquint è l’arrivada dals singuls abitants dal tschiel a la caferlada da mesanotg da la Diala da la notg. Mintgin da quests cumpogns selvadis – Toni tun, Lisa dal vent, la grossa Dunna dals nivels, la Stria dal chametg, il Fritz da la plievgia e.a. – sa preschenta en furma d’ina curta poesia, sco per exempel Gion da granella:
«Ins numna mai Gion da granella,
cun mai n’avais mai lungurella.
Ils mais che stgaudan sco l’enfiern,
clom en memoria jau l’enviern.
Jau vegn andetg, sc’in’invasiun,
conusch nagina cumpassiun.
Dal prà cun tut ses verd hardumbel,
maniz en paglia mintga stumbel.
Sajet sco milli buis enina,
las flurs gartegel finadina.
Finì per oz la schluppettada,
uss giaud cun vus la caferlada!»
Dal raquint existan er pliras adattaziuns en furma da film e da gieu auditiv, ed adina puspè cumparan reediziuns dal cudesch ed insceneschan scolas las aventuras da Signur Sumsum, Pederin ed Annina sco gieu da scola.
| Indicaziuns bibliograficas Autur(a): Gerdt von Bassewitz Titel: Pederin sgola sin la glina Onn da publicaziun: 2016 Dumber da segns: 140 100 Links Telechargiar sco e-book |
MAGLIACUDESCHS 
