Paraulas rumantschas

Las paraulas furman in dals stgazis ils pli prezius da la cultura populara rumantscha. Sin pitschen spazi è sa mantegnida ina varietad da motivs surprendenta. Las influenzas èn multifaras e dattan perditga da la transfurmaziun d’in fundus narrativ internaziunal en vestgì alpin.

Leger vinavant

Bruno Blogg

«In blogger sun jau, betg in bist static. Bloggar n’ha da far nagut cun bloccar, il cuntrari. Las novas pussaivladads lubeschan a mintgin da far attent a l’atgna opiniun. Jau sun enconuschent sco Bruno Blogg e conversesch cun mes enconuschents e main enconuschents via facebook e twitter.»

Leger vinavant

Timeline. La Svizra en transfurmaziun

Temp da guerra ed onns da boom, dumondas socialas ed ecologicas, la sfida da la globalisaziun… Il cudesch ‹La Svizra en transfurmaziun› preschenta l’istorgia dal pajais dals onns 1930 fin l’entschatta dal 21avel tschientaner – a moda cumpacta e tuttina en ina varietad tematica surprendenta.

Leger vinavant

In chasti cun consequenzas

Il raquint ‹In chasti cun consequenzas› da Susan Rupp è cumparì il 2011 sco part dal med da scola ‹Splerins› per la 5avla classa. Dapi il 2015 è il text er accessibel en furma digitala, uschia che las aventuras dals scolars da Marolas sa laschan persequitar independentamain dal med da scola.

Leger vinavant

Nums populars d’utschels

Il chant caracteristic da la quacra sa cumpona da trais tuns successivs cun in accent ferm sin l’emprim e sin il terz tun. La fantasia creativa rumantscha fa londeror in ‹fúf-fadútg›, in ‹sách-badách› ed in ‹quít-squilát›, e gia avain nus trais bellezza nums per la pitschna giaglina selvadia…

Leger vinavant

Classica viennaisa

Haydn, Mozart e Beethoven han vivì dal temp da las revoluziuns burgaisas. Tuts trais cumponists èn sa trategnids durant in impurtant temp da lur operar a Vienna. Lur musica è in spievel da las midadas ch’han tschiffà da quel temp betg mo la societad e la politica, mabain er la cultura.

Leger vinavant

Radionucleids natirals en auas sutterranas dal Grischun

Radionucleids da lingias da decumposiziun natiralas èn avant maun dapertut en la crusta da la terra. Sur l’aua sutterrana u sur l’aria po er l’uman vegnir en contact cun questa radioactivitad natirala. Mesiraziuns servan a giuditgar in’eventuala periclitaziun da la sanadad.

Leger vinavant

Cun velo tras la Rumenia

«Ina saira, suenter avair passà Agnita en Transilvania, ma salidani, be da lunsch, dentant marcantas en lur identitad: las autas Carpatas! (…) Mi’olma muntagnarda sa dasda ed jau ma legrel da surmuntar las muntognas dentadas gia damaun, sur l’enconuschent Pass Fagarasan.»

Leger vinavant

La structura da la baselgia catolica

Cun passa ina milliarda cartents è la baselgia catolic-romana la pli gronda organisaziun dal mund. Ella è structurada tenor in sistem dual: Ins distingua tranter la baselgia universala cun sedia a Roma e las baselgias localas cun structuras che sa differenzieschan d’in pajais a l’auter.

Leger vinavant

Il funcziunament da la trilinguitad en il chantun Grischun

Co sa preschenta la cumpetenza e la pratica linguistica en il Grischun a nivel individual e collectiv? Tge tenutas èn avant maun en la societad envers las differentas linguas (tudestg, rumantsch e talian) e co èn las relaziuns da las differentas gruppas linguisticas tranter pèr?

Leger vinavant