Il Gottard ha giugà ina rolla essenziala en il svilup da la schientscha naziunala svizra, e quai dal temp da fundaziun fin la defensiun spiertala dal 20avel tschientaner. Las relaziuns, politicas, da traffic e socialas en fluctuaziun sa manifesteschan er en ils ospizis sin il pass.
Timeline. La Svizra en transfurmaziun
Temp da guerra ed onns da boom, dumondas socialas ed ecologicas, la sfida da la globalisaziun… Il cudesch ‹La Svizra en transfurmaziun› preschenta l’istorgia dal pajais dals onns 1930 fin l’entschatta dal 21avel tschientaner – a moda cumpacta e tuttina en ina varietad tematica surprendenta.
Nums populars d’utschels
Il chant caracteristic da la quacra sa cumpona da trais tuns successivs cun in accent ferm sin l’emprim e sin il terz tun. La fantasia creativa rumantscha fa londeror in ‹fúf-fadútg›, in ‹sách-badách› ed in ‹quít-squilát›, e gia avain nus trais bellezza nums per la pitschna giaglina selvadia…
Classica viennaisa
Haydn, Mozart e Beethoven han vivì dal temp da las revoluziuns burgaisas. Tuts trais cumponists èn sa trategnids durant in impurtant temp da lur operar a Vienna. Lur musica è in spievel da las midadas ch’han tschiffà da quel temp betg mo la societad e la politica, mabain er la cultura.
Radionucleids natirals en auas sutterranas dal Grischun
Radionucleids da lingias da decumposiziun natiralas èn avant maun dapertut en la crusta da la terra. Sur l’aua sutterrana u sur l’aria po er l’uman vegnir en contact cun questa radioactivitad natirala. Mesiraziuns servan a giuditgar in’eventuala periclitaziun da la sanadad.
Cun velo tras la Rumenia
«Ina saira, suenter avair passà Agnita en Transilvania, ma salidani, be da lunsch, dentant marcantas en lur identitad: las autas Carpatas! (…) Mi’olma muntagnarda sa dasda ed jau ma legrel da surmuntar las muntognas dentadas gia damaun, sur l’enconuschent Pass Fagarasan.»
La structura da la baselgia catolica
Cun passa ina milliarda cartents è la baselgia catolic-romana la pli gronda organisaziun dal mund. Ella è structurada tenor in sistem dual: Ins distingua tranter la baselgia universala cun sedia a Roma e las baselgias localas cun structuras che sa differenzieschan d’in pajais a l’auter.
Il funcziunament da la trilinguitad en il chantun Grischun
Co sa preschenta la cumpetenza e la pratica linguistica en il Grischun a nivel individual e collectiv? Tge tenutas èn avant maun en la societad envers las differentas linguas (tudestg, rumantsch e talian) e co èn las relaziuns da las differentas gruppas linguisticas tranter pèr?
Previsiuns da l’aura: mesirar per anticipar
En la broschura ‹Previsiuns da l’aura: mesirar per anticipar›, ch’è vegnida edida l’onn 2012, infurmescha l’Uffizi federal per meteorologia e climatologia co che MeteoSvizra gudogna ed elavura las datas meteorologicas e co che vegnan fatgas las previsiuns da l’aura.
Illuminissem e revoluziuns
Quest cudesch preschenta las premissas spiertalas (illuminissem) ed ils eveniments centrals da l’epoca che tanschan dals success da la Revoluziun americana (1774/76) e franzosa (1789) sur las Guerras da coaliziun (1792–1815) fin al naufragi da la Revoluziun tudestga (1848/49).
MAGLIACUDESCHS 