Il roman ‹Ils viadis da Gulliver› da l’autur irlandais Jonathan Swift (1667–1745) è cumparì il 1726. Betg blers cudeschs pon pretender d’avair delectà tantas generaziuns da lecturas e lecturs giuvenils e creschids. Ed er suenter traitschient onns n’ha l’ovra pers nagut da sia frestgezza.
La rosa dals vents
La publicaziun ‹La rosa dals vents. Ina staffetta litterara da translaziuns tras la Svizra quadrilingua› è cumparida il 1998. Ella accumpogna in text original en mintgina da las quatter linguas naziunalas sin in viadi da translaziun tras las ulteriuras trais linguas ed enavos en la lingua d’origin.
Sabientschas e sentenzas
Il plevon gesuit e magister spiritual Anthony de Mello (1931–1987) è stà activ en ses pajais nativ, l’India, ed en ils Stadis Unids. Cun sias sabientschas e sentenzas tant spiertusas sco umoristicas ha el pledentà in public mundial, e quai lunsch sur ils cunfins da la cretta cristiana ora.
Il Quadern
‹Q› statti grond sin il frontispizi ed ‹I› sin la vart davos – ‹IQ› u ‹Il Quadern›. Quest’antologia litterara preschenta – sco ch’infurmescha il suttitel – ‹set texts rumantsch grischun-tudestgs da la Rumantschia giuvna›. La publicaziun è resortida d’ina concurrenza da scriver dal 2006.
Curaschi per dudesch
‹12 istorgias per curaschi civil› sa numna il suttitel da quest cudesch ch’è vegnì edì il 2002 da la Lia Rumantscha (versiun tudestga: ‹Mut im Bauch›, 2000). Ils raquints da divers(a)s autur(a)s sa drizzan ad in public giuvenil a partir da ca. 12 onns e duain far curaschi da dir ‹na› en cas da malgiustia.
La vatga cranzla
Il term ‹cranzla› deriva dal vocabulari puril tradiziunal. El designescha ina vatga cun ina corna largia e sturschida ed en il senn metaforic ina dunna ‹che sa tge ch’ella vul›. En l’enconuschent raquint da Vonmoos èsi però plitost Steivan Paloc che maina sasez per il nas…
Jau e mia sora Clara
Quest cudesch, scrit ed illustrà cun in umor ordvart fin, cuntegna ils raquints ‹Mia sora Clara e las mieurs alvas›, ‹La fiera da rauba veglia›, ‹Co che jau e Clara avain cumprà frajas›. Cun sias letras grondas è el adattà spezialmain bain sco emprima lectura u er per preleger.
Ti mo baiva, sche ti manegias!
Martina va dapi quatter emnas cun Tomas. El è si’emprima gronda amur. Ma Tomas è alcoholicher. El n’ha mai raps e di trasora manzegnas. E tuttina spera Martina da dumagnar davent el da la buttiglia. Tomas na para dentant betg d’appreziar ses agid. Qua inscuntra Martina Richard…
L’um ch’ha pers sia sumbriva. L’istorgia mirvegliusa da Peter Schlemihl
Cun ‹Peter Schlemihl› ha Adelbert von Chamisso (1781–1838) creà in dals pli enconuschents raquints da la romantica. Situà tranter istorgia d’aventura e paraula d’art cumbinescha quel elements autobiografics cun dumondas existenzialas che mantegnan lur actualitad.
Il salip e la furmicla
Tar la versiun en rumantsch grischun dal ‹salip e la furmicla› sa tracti d’ina transposiziun integrala dal raquint da Sep Mudest Nay (cumparì l’onn 1940 en versiun sursilvana). Ed a la fin cuntegna l’e-book il text da la chanzun populara ch’è cumprovada da l’Engiadina fin en Surselva.
MAGLIACUDESCHS 